FSC CoC

FSC CoC - (Forest Stewardship Council Chain of Custody) Komitet za upravljanje šumama – Sistem nadzornog lanca

UVOD

Neplanska seča šumskog bogatstva, čiji sve veći intenzitet ne samo da ugrožava životnu sredinu već višestruko nadilazi dinamiku sadnje novih stabala, čime se direktno ugrožava održivi razvoj. Razvoj svesti o značaju šuma kao prirodnog i industrijskog resursa planete, podstakao je različite organizacije u svetu, koje se bave životnom sredinom i kompanije koje posluju sa drvetom i upravljaju šumama, da 1993. godine osnuju svetsku nezavisnu i neprofitnu organizaciju FSC. Cilj ovog saveta ili komiteta, jeste da podstiče odgovoran odnos prema šumama na planeti, kroz razvijanje svesti kod onih koji gazduju šumama, u drvnoj i prerađivačkoj industriji kao i svesti potrošača o značaju održivog razvoja, što će doprineti i povećanju imidža kompanija sa FSC sertifikatom koje se bave trgovinom, obradom i preradom drveta.

POJMOVI FSC i FSC CoC

FSC - Forest Stewardship Council – Savet za urpavljanje šumama je nezavisna, nevladina, neprofitna organizacija sa sedištem u Južnoafričkoj republici, osnovana sa ciljem razvijanja i promocije svesti o potrebi dogovornog odnosa prema šumama na planeti.

CoC – Chain of custody – Nadzorni lanac. Izdavanjem CoC sertifikata i isticanjem FSC logoa na svoje proizvode, čiji je osnovni sastojak drvo, organizacije potrošačima šalju informaciju o tome da je drvo ugrađeno u njega prošlo kroz strog nadzorni lanac od seče šuma pod nadzorom stručnjaka do odgovorne prerade i proizvodnje kroz racionalno iskorišćenje drveta. Postoje 3 vrste FSC sertifikata tj. nalepnica koje se ističu na proizvod:

  1. FSC Pure – čisto drvo
  2. FSC mixed source – mešani izvori gde je minimum 50% FSC sertifikovanog drveta
  3. FSC recycled – reciklirano drvo

Praktično to znači da nalepnica FSC koju ste u skladu sa dobijenim CoC Sertifikatom istakli na recimo drveni sto koji ste napravili, daje potrošačima i vašim poslovnim partnerima sledeće informacije:

  • Da drvo potiče iz FSC sertifikovane šume (čisto, mešano ili reciklirano)
  • Da se seča u toj šumi vrši planski što znači sledeće:
    • Da nije ostavljeno golo zemljište izloženo eroziji
    • Da nisu ugrožena staništa biljnog i životinjskog sveta
    • Da nije došlo do raseljavanja stanovništa usled seče šume
  • Da drvo nije genetski modifikovano
  • Da nema nekontrolisanog mešanja sa drvetom nepoznatog porekla
  • Da racionalno iskorišćavate celo stablo ili dasku što znači da od otpada:
    • pravite druge proizvode (OSB ploče, iverice, briketi, pelet...),
    • koristitite otpad za zagrevanje radnih prostorija,
    • pravite od otpada kompost (đubrivo na biljno bazi) za uzgajanje recimo gljiva

Na ovaj način, ne samo da racionalno iskorištavate drvo kao sirovinu, već proširujete svoj proizvodni asortiman i štedite energiju za grejanje, doprinoseći na ovaj način održivom razvoju šumskog bogatstva i zaštiti životne sredine.

Koristi od FSC CoC

Implementacijom i sertifikacijom FSC CoC Sistema nadzornog lanca, organizacija može da očekuje sledeće koristi:

  • Pristup tržištima sa jakom zakonskom ekološkom regulativom
  • Uštede kroz raconalno upravljanje drvetom kao sirovinom
  • Povećanje imidža na domaćem i stranom tržištu
  • Pristup fondovima za podršku "zelenim energijama"
  • Dugoročno interesno umrežavanje sa stranim kompanijama
  • Bolja saradnja sa lokalnom zajednicom
  • Mogućnost proširenja proizvodnog asortimana (OSB ploče, pelet, kompost itd.)
  • Smanjenje troškova energije za grejanje
  • Prepoznatljivost organizacije kao društveno i ekološki odgovorne

PRINCIPI FSC I SERTIFIKACIJA FSC FM (FOREST MANAGEMENT)

FSC komitet je radi konzistentnog upravljanja šumama, propisao 10 jasnih principa i 56 kriterijuma, koji tačno utvrđuju koje sve uslove treba da ispuni određena šumska parcela, kako bi drvo koje potiče sa nje moglo dobiti FSC sertifikat. Cilj uspostavljenih principa je široko prihvatanje svesti o tome da je šuma zajedničko dobro i da se procesima eksploatacije šuma što manje negativno utiče na ekološki sistem, kroz promociju planskog pošumljavanja (plantaže), implementacija sistema menadžmenta u šumska gazdinstva i njihovo stalno unapređivanje kroz sisteme monitoringa i preventivnog delovanja na eventualne štetne uticaje po šume. Principi za sertifikaciju uspostavljenog FSC Forest Menadžmenta (FM) su sledeći:

  • Princip 1: Poštovanje zakona i FSC principa. Gazdovanje šumom mora poštovati sve primenjive zakone države u kojoj deluje, međunarodne ugovore i sporazume koje je država potpisala, kao i FSC Principe i Kriterijume.
  • Princip 2: Prava i odgovornosti vlasništva i korišćenja. Dugoročna prava vlasništva i korišćenja šumskih resursa i šumskog zemljišta moraju biti jasno definisana, dokumentovana i zakonski ustanovljena.
  • Princip 3: Prava autohtonog stanovništva. Moraju se prepoznati i poštovati zakonska i običajna prava autohtonog stanovništva da poseduju, koriste i upravljaju svojom zemljom, područjem i resursima.
  • Princip 4: Odnosi sa zajednicom i prava radnika. Aktivnosti gazdovanja šumom moraju dugoročno održavati ili unapređivati socijalno i ekonomsko blagostanje šumarskih radnika i lokalne zajednice.
  • Princip 5: Koristi od šume. Aktivnosti gospodarenja šumom moraju podsticati efikasno korištenje mnogobrojnih proizvoda i usluga šume kako bi se osigurala ekonomska održivost i široki spektar ekoloških i društvenih koristi.
  • Princip 6: Uticaj na okolinu. Gazdovanje šumom mora očuvati biološku raznovrsnost i s njom povezane vrednosti, vodne resurse, zemljište i jedinstvene i osetljive ekosisteme i pejzaže, te time održati ekološke funkcije i celovitost šume.
  • Princip 7: Šumske osnove (Plan gazdovanja). Šumska osnova je prilagođena nivou i intenzitetu aktivnosti, mora biti napisana, implemetirana i ažurirana. Dugoročni ciljevi gazdovanja i sredstva za njihovo postizanje moraju biti jasno naznačeni.
  • Princip 8: Monitoring i procena. Potrebno je vršiti monitoring koji odgovara nivou i intenzitetu gazdovanja radi procene stanja šume,prinosa šumskih proizvoda, lanca nadzora, aktivnosti gazdovanja i njihovog sociološkog i ekološkog uticaja.
  • Princip 9: Održavanje šuma visoke vrednosti očuvanja. Aktivnosti gazdovanja u šumama visoke vrednosti očuvanja moraju održavati ili poboljšavati karakteristike koje ih definišu. Odluke u vezi sa šumama visoke vrednosti očuvanja moraju se uvek razmatrati sa dozom opreza.
  • Princip 10: Plantaže. Plantaže treba planirati i njima upravljati u skladu sa Principima i Kriterijumima 1 - 9 i Principom 10 i njegovim kriterijumima. Budući da plantaže mogu dati niz socioloških i ekonomskih koristi i mogu doprineti zadovoljavanju svetskih potreba za proizvodima šumarstva, trebaju se koristiti za dopunu gazdovanja, smanjivanje pritisaka i promovisanje obnavljanja i zaštite prirodnih šuma *.

*Izvor – SGS QUALIFOR Srbija

SERTIFIKACIJA SISTEMA KONTROLE NADZORNOG LANCA FSC COC

Sem šumskih gazdinstava koja sertifikaciju svog istema šumskog menadžmenta (FM) vrše po principima i kriterijumima FSC, svi ostali subjekti koji učestvuju u lancu prodaje, proizvodnje i prerade drveta čine deo nadzornog lanca u kome se uspostavlja Sistem kontrole upravljanja sertifikovanim drvetom. To su sledeći subjekti:
  • Pilane
  • Drvoprerađivačka industrija
  • Drvna industrija i trgovina
  • Papirna industrija i trgovina
  • Izdavačke kuće i štamparije

Sertifikacija njihovog sistema nadzornog lanca se vrši vrši na osnovu zahteva FSC CoC:

  • Dokumentovani sistem kontrole
  • Potvdu prijema robe
  • Razdvajanje i/ili obeležavanje sertifikovane od nesertifikovane robe
  • Označavanje bezbednih proizvoda
  • Identifikacija sertifikovane robe za otpremu

Sertifikat FSC CoC se izdaje na period od 5 godina, s’tim da se svake godine vrše nadzori. Sertifikaciju implementiranog Sistema kontrole nadzornog lanca po zahtevima FSC CoC i izdavanje sertifikata CoC u našoj zemlji vrši sertifikaciona kuća SGS.